De smakelijke aalbes (Ribes) heeft een aantal familieleden die in april en mei opvallende bloeiwijzen en vanaf juli rode of zwarte bessen hebben die niet zo aromatisch smaken. Wel hebben al deze sterke soorten, net als aalbessen, de kenmerkende drie- tot vijflobbige bladeren.
- Ribes alpinum, de alpenbes, is een inheemse plant. De groengele bloemen staan in opgaande trossen op dicht vertakte scheuten. De donkerrode bessen zijn vrij smakeloos. Er zijn enkele rassen verkrijgbaar, waarvan vooral ‘Schmidt’ zeer populair is, omdat deze planten sterk en ongevoelig zijn voor ziekten. Ze worden 1-2 m hoog en gedijen ook nog in de schaduw van andere houtige gewassen.
- Ribes aureum wordt gele alpenbes genoemd. De planten hebben gele, geurende bloemen in hangende trossen. De purperbruine tot zwarte vruchten hebben een wrange, zure smaak. Deze soort kan een hoogte bereiken van 1,5-2 m en gedijt ook in de halfschaduw. Bijzonder mooi zijn de bladkleuren in het najaar.
- Ribes sanguineum, de rode ribes, heeft de mooiste bloemen, maar eist daarvoor ook een standplaats in de volle zon. Het ras ‘Atrorubens’ heeft dichte, korte, intens bloedrode, hangende bloemtrossen. De planten worden 1,5-2 m hoog. ‘King Edward VII’ ontwikkelt weliswaar langere bloemtrossen, maar bereikt slechts een hoogte van 1,5 m. Na de bloei verschijnen bij beide rassen kleine hoeveelheden zwarte, blauwwit berijpte en enigszins behaarde bessen met een flauwe smaak.
Eigenschappen
|
De standplaats van de Ribes
Deze drie ribes soorten kunnen in de tuin op uiteenlopende wijze worden toegepast. Als onderbeplanting van hoge houtige gewassen is de alpenbes bijzonder geschikt, omdat deze als enige soort goed bestand is tegen schaduw en vallende waterdruppels en ook geen problemen heeft met de wortels van andere houtige gewassen. Voor een groepsbeplanting en voor hagen zijn alle drie de soorten geschikt, de alpenbes ook voor een heg die gesnoeid moet worden. Als solitair is de rode ribes een opvallende verschijning.
Onderhoud het jaar rond
Voorjaar | Zomer | Najaar |
Dit is een gunstige plant tijd. De struiken om de twee of drie jaar uitdunnen. Daarbij te dicht bij elkaar staande, oudere, slecht bloeiende scheuten aan de basis verwijderen. Ze zijn gemakkelijk te herkennen aan de sterke vertakkingen en de donkere schors. Zwakke, nog niet goed vertakte jonge scheuten worden krachtiger als u ze met eenderde inkort. De wortelzone met compost bedekken. | Bij aanhoudende droogte water geven en in de wortelzone een laag mulch aanbrengen. | Het najaar is eveneens een gunstige tijd om ribes te planten. |
Tips bij het kopen | Tips van de prof | Licht en grond | Problemen |
Koop in het voor- of najaar jonge planten met krachtige scheuten. Meestal worden ze met wortelkluit aangeboden, kleinere ook wel zonder kluit. Koop nooit jonge planten met kromme, zwakke of gevlekte scheuten. | Vermeerdering: in het najaar 25 cm lange stekken snijden en deze in de halfschaduw laten wortelen. De bessen zijn eetbaar. Ze ontstaan echter alleen in geringe hoeveelheden en zijn minder aromatisch van smaak dan aalbessen. | Zon tot halfschaduw. De alpenbes en de gele alpenbes gedijen ook in de halfschaduw. De rode ribes geeft de voorkeur aan een standplaats in de volle zon. Elke normale tuingrond, die niet te droog is en wat kalk mag bevatten. | Roest manifesteert zich op de onderkant van de bladeren door gele puisten, later door bruine staafjes. Dezelfde schimmel kan ook dennen aantasten. Combineer ribes daarom niet met dennen. Aangetaste planten behandelen met een fungicide uit de vakhandel. |