Als je onbehandeld wilt beschermen, kunt u het hout behandelen met houtolie, lak, beits of wax. In ons overzicht van de behandelingen tonen wij de verschillen met de voor en nadelen. En dan kunt u zelf bepalen hoe uw hout het mooiste uit de verf komt.
Ook hout in de vorm van meubelplaten ‘leeft’ als het niet behandeld is. Het past zich aan aan de wisselende luchtvochtigheid van het vertrek, absorbeert dus water en geeft dat af, terwijl het werkt (uitzet en krimpt). U staat voor de keuze om het hout in zijn natuurlijke schoonheid te laten, of om zijn oppervlak te veranderen. Al naar gelang de samenstelling van de verf dringt deze meer of minder diep in het poreuze oppervlak, en vormt daarop een laag. Ook zonlicht gaat niet aan onbehandeld hout voorbij zonder sporen na te laten.
Daar waar het hout aan langdurig licht wordt blootgesteld, verkleurt het sneller dan in een meer schaduwrijke omgeving. Vuren– en grenenhout zijn heel erg gevoelig voor licht, als ze niet door een laklaag met UV-filter worden beschermd.
Met beits kunt u hout een kleurtje geven zonder dat een dikke laag het houtoppervlak afdekt. Gebruik in water oplosbare beits; deze wordt volgens de richtlijnen van de fabrikant in een bakje opgelost.
De beits wordt met een kwast opgebracht. Bij waterhoudende beits is het dikwijls onvermijdelijk dat het oppervlak enigszins opzwelt, wat niet het geval is bij beits die oplosmiddelen bevat. Het oppervlak kan dan wat ruw aanvoelen. Afgezien van welke kleur u kiest, moet het gebeitste hout hoe dan ook nog een beschermende laag krijgen. Dat kan heldere lak zijn, maar ook was (bijvoorbeeld bij schrootjeswanden en -plafonds).
Houten oppervlakken die met olie of vernis zijn behandeld zien er niet alleen fraai uit, maar de deklaag beschermt bovendien de houten vloeren en meubels die veel te lijden hebben. Hierbij worden de poriën van het hout echter niet dichtgesmeerd. Houd u zich in ieder geval aan de verwerkingsvoorschriften van de fabrikant, omdat uithardingsoliën brandbaar zijn en daarom een professionele verwerking eisen.
Met was krijgt het houtoppervlak een licht matte, zijdeachtige glans. De waslaag is echter niet waterbestendig en evenmin kras- en slijtvast. Daarom kunt u was alleen gebruiken bij oppervlakken die weinig te lijden hebben.
Beitsen zijn transparant en kunnen pigmenten bevatten. Ondanks dat blijft de nervenstructuur van het hout meer of minder sterk zichtbaar. Beits wordt in de regel met een kwast of – heel praktisch bij kleinere oppervlakken – direct via een spons aan de fles opgebracht.
Lak vormt een laagje op het houtoppervlak, dat daardoor ook automatisch beschermd wordt. Lak kan met een kwast, schuimrubberrol of met een spuitpistool opgebracht worden. Houd er rekening mee dat er bij waterhoudende lak in combinatie met waterhoudende beits vlekken kunnen ontstaan.
