Het gele kornoelje (Cornus mas) stelt zeer weinig eisen en is volledig winterhard. De planten zijn inheems van Midden- en Zuid-Europa tot in de Kaukasus.
De groeiwijze is als van een struik met steil rechtopstaande middenscheuten, een enkele keer groeit hij boomvormig. Jonge planten groeien traag, pas later zet een sterkere groei in. Kornoeljes kunnen meer dan honderd jaar oud worden en bereiken dan een hoogte van 7m.
De bladeren staan tegenover elkaar, ze worden tot 8 cm lang en hebben een eivormig toegespitste vorm. De bovenkant is donkergroen, de onderkant blauwgroen. In het najaar verkleuren ze geel. De bloemen zijn geel en verschijnen nog voor de bladeren in maart en april. Ze zitten in kleine bundels bijeen en bevatten veel nectar, die niet alleen de eerste bijen, maar ook kevers en vliegen aanlokt. Bloeiende takken zijn in de vaas goed houdbaar.
De ovale vruchten zijn glanzend donkerrood en hebben een langwerpige pit. Die van de zuivere soort worden ongeveer 2 cm groot. Sommige rassen hebben grotere vruchten, bijvoorbeeld ‘Titus’ (3 cm) en de nieuwe ‘Jolico’ (circa 4 cm). Het rijpe vruchtvlees is in september zacht, het smaakt aangenaam zoetzuur en bevat veel vitamine C. Na de oogst kunnen ze ongeveer tien dagen lang worden bewaard. Oogst uitsluitend droge vruchten.
 |
Eigenschappen
Bloeiperiode:
Bijzonderheden:
Standplaats:
Grond:
Hoogte tot:
Latijns/wetenschappelijke naam:
|
SIERAAD MET VEELZIJDIGE TOEPASSINGSMOGELIJKHEDEN
Gele kornoeljes zijn niet alleen mooie voorjaarsbloeiers en aantrekkelijk voor bijen en vogels, ze hebben nog veel meer te bieden.
Voor bijna alle delen van de planten werd vroeger een nuttige toepassing gevonden. Van het buitengewoon harde hout werden bijvoorbeeld wandelstokken vervaardigd, maar ook knopen, wevers- en kantklos spoeltjes of sporten voor ladders, wagenwielen en molenwieken. Van het hout en de schors kon een natuurlijke, gele kleurstof worden gewonnen. De schors en de bladeren bevatten een hoog aandeel looistoffen en deze werden dan ook bij het leerlooien gebruikt. De pitten waren goed voor de winning van plantaardige olie of ze werden tot betaalbare rozenkransen verwerkt.
De eetbare vruchten van de gele kornoelje zijn tegenwoordig ten onrechte in vergetelheid geraakt. Ze kunnen worden verwerkt tot verfrissend sap of gelei met een mooie rozerode kleur. Voor jam kunt u er zuurarme vruchten als appels, peren of pompoenen aan toevoegen. In de
Kaukasus werden en worden de vruchten ook geconfijt of tot een smakelijke likeur verwerkt. Van het geraspte vruchtvlees kunnen pastilles worden gemaakt, die bij gebrek aan vitamine C helpen.
Recept-ideeën: in sauzen verwerkt, passen de vruchten goed bij vleesgerechten.
Ze kunnen ook net als veenbessen worden ingemaakt. Een hartig-pikant resultaat wordt bereikt als de net rijpe vruchten in wijnazijn of zout water met laurierbladeren worden ingemaakt. Zowel de smaak als het uiterlijk doen dan aan olijven denken. Uit het gezeefde vruchtvlees met het sap, onder toevoeging van uien, knoflook en verse pepermuntbladeren kunt u een aparte, maar zeer smakelijke soep bereiden.
Tip
Gele kornoeljes zijn ook door de prachtige bladkleuren in het najaar, een verrijking voor uw tuin. De kleuren komen vooral in vrijstaande hagen mooi uit. De onderlinge afstand bij het planten moet dan ongeveer 2 m bedragen. Een haag kan u een meervoudige oogst opleveren als u de kornoeljes combineert met botteldragende rozen of met vruchtdragende rotsmispels (Amelanchier lamarckii).
Onderhoud het jaar rond
| Voorjaar | Zomer | Najaar |
| Plant jonge kornoeljes. Voeg aan zure grond wat kalk toe. Rond ingewortelde struiken compost verdelen. Kornoeljes in heggen kunt u in het vroege voorjaar snoeien. | Pas geplante struiken hebben bij aanhoudende droogte water nodig. Ingewortelde planten daarentegen verdragen droogte tamelijk goed. | Goede alternatieve planttijd. De vruchten van de kornoeljes kunnen vanaf september worden geoogst, zodra ze dieprood zijn en het vruchtvlees gemakkelijk ingedrukt kan worden. U moet meestal enkele keren plukken. |
| Tips bij het kopen | Tips van de prof | Licht en grond | Problemen |
| Koop in het najaar of in het vroege voorjaar jonge kornoeljes met krachtige scheuten. Ze zijn meestal met of zonder kluit verkrijgbaar. Koop nooit struiken met zwakke wortels of scheuten. Neem ook geen planten met een beschadigde schors. | Als voedingsplant voor bijen spelen kornoeljes een belangrijke rol. Gele kornoeljes kunnen ook als heg worden geplant en moeten dan worden gesnoeid. Zelfs na een radicale snoeibeurt lopen ze vanaf de onderkant weer uit. | Zon. Voldoende zon zorgt voor een goede vruchtzetting. In de halfschaduw dragen ze minder rijk. Doorlatende, humusrijke grond. De planten zijn goed bestand tegen kalkhoudende grond, daarnaast zijn ze ongevoelig voor droogte. | Dichte spinsels bestaande uit lichtgrijze ‘webben’ duiden op de aanwezigheid van de rupsen van verschillende vlinders (nonvlinders, spinselmotten, bladrollers). Verwijder en vernietig deze spinsels direct. Desnoods met een middel op basis van Bacillus thuringiensis spuiten. |
