Een vijl is een gereedschap met een veelzijdige taak: vlak en glad maken, ontbramen, afronden, bijwerken, scherpen enz. De vijl wordt overwegend voor metaalbewerking gebruikt, maar er zijn ook houtvijlen, vaak ook raspen genoemd.
Er is veel verschil in de grofte; er zijn heel fijne tot heel grove uitvoeringen. De vertanding wordt de ‘kap’ genoemd; men spreekt dus van een grove of een fijne kap.
Ze worden gemaakt in vele vormen: plat, halfrond, rond, vierkant, driehoekig en verder diverse speciale vormen zoals de mes, zaag, rondevijl enz.
Het blad van de vijl is extra gehard en omdat grote hardheid en een zekere brosheid meestal samengaan, kan het gereedschap bij onjuiste behandeling dan ook breken.
Tegenwoordig worden de meeste soorten met handvat geleverd; dit is overigens zó logisch dat het merkwaardig mag worden genoemd dat vroeger nagenoeg uitsluitend bladen en losse ‘hechten’ verkrijgbaar waren.
Voor algemeen huiselijk gebruik is een niet te grote soort met aan één zijde een fijne en aan de andere een grove kap het handigst. Sommige materialen, zoals aluminium e.d. doen de kap gauw vollopen. Met een speciaal vijlborsteltje kan hij echter gemakkelijk worden schoongemaakt.