Een groen visitekaartje

Een groen gras gazon of in gewone termen ‘het grasveld’ is vaak een ondergeschoven kindje in de tuin. Iedereen denkt dat een goed gazon simpel te maken is, graszoden legen of gras zaaien en klaar. En dat het onderhoud gemakkelijk is. Een kind kan de was doen, denkt men. Maar niets is minder waar. Deze basisgedachte is meteen al fout.

Ook grasplanten zijn planten en hebben vanaf het begin van de aanleg van een gazon onze uiterste zorg nodig, vooral als we vinden dat een mooi, gezond, groen gras gazon, het visitekaartje van uw tuin moet zijn.

Of dit visitekaartje nu een prachtig uitgestrekt gras gazon in een privé-park is, een lekkere grasmat voor de kinderen, een mooi gazonnetje achter het huis of gelegen in een uitgekiende siertuin met mooie contrasten tussen bloeiende vaste planten, bomen, struiken en het gazon zelf, maakt in feite niet uit.

De zorg en aandacht die we moeten geven om een goed resultaat te krijgen is overal hetzelfde. Daarom is het belangrijk dat we eerst wat meer weten over grassen in het algemeen.

Grassen

Grassen die in weiden groeien zijn anders dan de soorten die we in de siertuin zetten. Bij landbouwkundig gebruik is de produktie aan droge stof of eenheden voederwaarde het criterium voor de keuze van het type grasmat. Voor weidevelden zijn de samenstelling en de structuur van de grasmat van indirect belang, ze beïnvloeden alleen de hoeveelheid veevoeder die zo’n weide oplevert. Daar is de structuur van de grasmat vooral van betekenis in verband met vertrapping door de dieren tijdens de beweiding.

Bij gazons is de waardering een stuk minder eenvoudig, maar in ieder geval staan samenstelling en structuur van de grasmat hier op de eerste plaats. Dit omdat wij mensen zo’n grasmat vaak intensief gebruiken, maar tegelijkertijd ook esthetisch hoge eisen stellen.

Keuzemogelijkheden genoeg

Omdat er zoveel soorten grassen zijn en hier veel onderzoek naar gedaan wordt, is het mogelijk de juiste soorten gras voor allerlei toepassingen te kiezen.

Dit houdt in dat de grasplanten in weilanden totaal verschillen van de grasplanten die we in de siertuin toepassen. De belangrijkste kenmerken van de grassen in een siergazon of zelfs een sport(gras)veld zijn bijv.:

  • een gesloten zode met dicht op elkaar staande planten
  • een groene kleur

Voor de toepassing en instandhouding van deze kenmerken zijn vooral de volgende eigenschappen van de te gebruiken grassoorten van betekenis:

  • een groeisnelheid en groeiwijze die bij het gebruik passen
  • het vermogen om kort en frequent afmaaien te verdragen
  • het vermogen tot snel herstel na beschadiging door intensief betreden
  • weerstand tegen ziekten
  • weerstand tegen droogte, vorst en schaduw

Dit zijn allemaal herkenbare eisen die we absoluut aan onze grasmat stellen. De mate waarin iedere eigenschap van betekenis is, hangt ook af van omstandigheden als bodemgesteldheid en -gebruik.

We willen nogal wat

Het zijn nogal wat noten die we op onze zang hebben. Als je dit zo leest, wordt duidelijk dat we vaak nogal slordig en wel erg gemakkelijk met ons grasveld omgaan. En dat terwijl we er juist zulke hoge eisen aan stellen.

Nogmaals, ook een grasveld bestaat uit levende planten en het is beslist geen kunststof vloerbedekking. Maar gras is er in zoveel soorten, dat er gazons gemaakt kunnen worden die aan al deze eisen voldoen, mits op de juiste manier aangelegd en onderhouden.

Mengsels

Het grasveld in de tuin bestaat nooit uit één soort gras, maar altijd uit een mengsel van verschillende soorten. Er zijn namelijk polvormende grassen, dat blijven echte planten op zich, en er zijn uitstoelende grassen die een zode gaan vormen. Deze twee typen zijn minimaal nodig om een goede grasmat te krijgen.

Siergazon of speelgazon?

Wanneer we een totaal nieuw gazon willen aanleggen, zijn er een paar dingen om even bij stil te staan. Het begint met de vraag: Wat wilt u: een siergazon of een speelgazon? Van het antwoord hangt af welk graszaadmengsel u moet kopen als wilt gaan zaaien.

Een veel gestelde vraag is: is de grondsoort dan niet van belang voor de keuze van het graszaad?

Het weinig gehoorde, maar correcte antwoord is: Nee, nauwelijks. Het is een bijna onuitroeibare fabel dat voor elke grondsoort ander graszaad nodig is. Het ‘gebruik’, daar gaat het om. Dat is het belangrijkste criterium.

Een mengsel voor een sier gazon bestaat meestal uit een combinatie van enkele grassoorten die samen een zeer fijne en dichte zode vormen. Siergazon gedijt ook redelijk in de schaduw. Het meest gebruikte mengsel voor een siergazon bestaat uit: 60% roodzwenkgras 40% veldbeemdgras.

Speelgazonzaad is een mengsel van meerdere grassoorten die het gazon zowel kleur als kracht geven. Dit grasmengsel kan tegen een stootje. Een bekend mengsel voor een speel-gazon bestaat uit: 20% Engels raaigras 40% roodzwenkgras 40% veldbeemdgras.

Op dit punt zult u dus een keuze moeten maken.

Tuinplan

De volgende vraag is: heeft u al een tuinplan?

Een gazon is groen en daardoor belangrijk voor de vlakverdeling in een tuin. Een gazon is bovendien zeer bepalend voor de architectuur van een tuin en zeker niet zoals soms gedacht wordt van ondergeschikt belang.

Een gazon kan strakke lijnen krijgen, maar ook vloeiende. Het is daarom belangrijk eerst een plan te maken.

Wie een smalle tuin breder wil doen lijken, kan bijv. een kogelrond grasveld aanbrengen. Een cirkel is een oneindige lijn die vooral in de breedte een heel mooi perspectief geeft. Al doende zult u merken dat het experimenteren met lijnen voor uw gazon, de tuin een heel verrassende indeling kan geven. Daarom is het verstandig om de tuin eerst op schaal op papier te tekenen. Dat geldt ook voor als u een bestaande tuin wilt veranderen. Alleen moet u dan ook de bestaande elementen als aanwezige beplanting en terrassen, in schaal op deze tekening zetten. Daarna kunt u met uw lijnenspel beginnen.

Durf te experimenteren

Zorg dat u een goede balans met de vorm van het aanwezige terras vindt. Dat kunt u goed op uw tekening zien. Maar durf vooral te experimenteren met andere lijnen dan we meestal gewend zijn: kogelronde vormen en schuine lijnen zijn al gauw wat gewaagder en kunnen vooral een wat kleinere tuin een totaal ander perspectief geven.