Vooral in oudere huizen kan een van de oude wandbekleding ontdane muur er heel troosteloos uitzien: losse gedeelten in de pleisterlaag, grote uitgebrokkelde stukken. Een zeer ongelijk verlopend oppervlak en soortgelijke ellende. Repareren is dan vaak onbegonnen werk … om van het afsteken van de hele pleisterlaag en het aanbrengen van een nieuwe maar te zwijgen. Bepaald geen aantrekkelijk doe-het-zelf-karweitje!
In zulke gevallen kunt is een voorzetwand met gipsplaten maken de snelste oplossing. Het hangt van de toestand van de wand af, of u de platen regelrecht op de wand kunt lijmen, of dat ze op een regelwerk moeten worden bevestigd. Om ze te lijmen mag de wand er niet al te gehavend uitzien en dient de pleisterlaag een behoorlijk houvast te hebben op het daaronder liggende metselwerk. Want als het, na het aanbrengen van het plaatmateriaal, los zou komen, moet er helemaal opnieuw begonnen worden. De wand mag ook geen ‘golvingen’ vertonen (zoals in oude huizen soms het geval is) omdat de egalisatielaag gewoon mee golft. Het kan in dat geval zelfs heel moeilijk blijken om de platen te lijmen omdat ze van nature willen ze mooi recht blijven en zich niet in de rare krommingen van de muur laten dwingen.
In dergelijke extreme gevallen is het maken van een ‘uitvullend’ regelwerk vereist. Dat wil zeggen dat de houten latten waarop het plaatmateriaal wordt bevestigd, door middel van vulstukjes (dunnere latten, klosjes e.d.) zowel in horizontale als in verticale richting volkomen vlak moeten worden opgesteld. Dus waar de muur wijkt opvullen zo ver als nodig is om één volstrekt egaal vlak te verkrijgen. Beslist geen simpel karweitje.
Regelwerk
Is de wand wel geheel of redelijk vlak, maar door slecht hechtend pleisterwerk of veel uitbrokkeling ongeschikt om er regelrecht op te lijmen, dan moet er toch een regelwerk worden aangebracht. Uitgaande van de situatie dat er gipsplaten van 120 cm breed worden gebruikt (om wat gemakkelijker te werken kunt u ook 60 cm brede platen nemen) brengt u een regelwerk aan van verticaal opgestelde latten. Ongeschaafd, of eenzijdig geschaafd vurenhout is daarvoor goed bruikbaar. Het is goedkoper dan tweezijdig geschaafd hout. Een geschikte maat is circa 7×2 cm.
Teken de plaatsen van de regels eerst af, trek de lijnen op de wand zo goed mogelijk waterpas. De bovenste en onderste regel bevestigt u horizontaal een centimeter vanaf de vloer en plafond, deze regel wordt ook wel een kantlat genoemd. De verticale regels bevestigt u met een tussen afstand van 60 centimeter van mekaar, dit zodat er op de plaatsen waar twee platen elkaar ontmoeten, er altijd een regel achter zit.
Nu moeten we de wijze van bevestiging van de regels eens onder de loep nemen. De snelste manier om en beste manier om dit te doen is een combinatie van montage-kit en slagpluggen. Deze methode werkt altijd…
U kunt er voor kiezen om de gaten voor de slagpluggen voor te boren in het houten regelwerk, boor dan op onderlinge afstanden van ong. 50 cm gaatjes van 5mm (diameter van de plug) in de regels. Breng daarna de montage-kit, in ‘dotten’ op onderlinge afstanden van ong. 30 cm op de achterkant van de regels aan. Druk de regel nu op zijn plaats, klop even aan en haal hem er dan weer af. Wacht enkele ogenblikken en breng de regel dan opnieuw aan. Boor nu de gaten in de muur voor de slagplug. En sla hem vast met een hamer.
Meteen isoleren?
Een ‘koude’ muur die op deze wijze wordt opgeknapt, kan tijdens het karwei ook meteen geïsoleerd worden. Breng na het bevestigen van het regelwerk tussen de regels isolatiemateriaal aan: glas- of steenwoldekens. Snijd of knip het isolatiemateriaal op de juiste afmetingen en duw het tussen de regels. Wanneer het goed klemvast zit blijft het straks, wanneer de nieuwe voorzetwand wordt aangebracht, vanzelf op zijn plaats zitten. Het kan de kamer een stuk behaaglijker maken en het scheelt nog iets in de verwarmingskosten ook.
Voorzetwand
Breng op het regelwerk nu de voorzetwand van de gipsplaten aan. Zaag of snijd de platen vooraf op maat; houd aan de boven- en onderkant een speling van enkele millimeters. Stel de platen zo goed mogelijk loodrecht. De 120 cm brede gipsplaten zijn met flauw afgeschuinde of zuiver rechte langskanten verkrijgbaar.
Wanneer de wand wordt behangen of geschilderd is het van belang de naden en tevens de plekjes waar de schroeven zijn aangebracht, netjes vlak te plamuren. De leveranciers van gipsplaat hebben de daarvoor benodigde materialen in voorraad. U krijgt er gewoonlijk ook een gebruiksaanwijzing bij. Met een plamuurmes maakt u alle naden en de gaatjes dicht. Vergeet niet gaasband aan te brengen, dit voorkomt het schuren van de naden. Zo nodig schuurt u, als de boel hard is, alles nog even glad.
