Binnen de grote groep irissen zijn twee soorten bijzonder in trek in Japan de Japanse lis en Moerasiris. Ze worden daar dan ook intensief gekweekt. Alle twee zijn het schitterend mooie moerasplanten, die bij voorkeur een vochtige standplaats krijgen.
Iris ensata (vroeger Iris kaempferi), de prachtige Japanse lis, bloeit in juni en juli met reusachtige bloemen, die wel tot 20 cm groot worden en mooi getekend zijn. De bloembladeren kunnen ook gegolfd of gekarteld zijn.
Typerend zijn de enigszins platte bloemen met grote en brede, hangende bloembladeren. Er zijn talloze rassen, vooral Japanse maar ook Amerikaanse en Duitse, in schitterende kleurnuances en alle schakeringen van wit, roze, rood, blauw en violet. Er zijn ook meerkleurige rassen.
De plant zelf is wat gevoelig en niet echt gemakkelijk. Zij heeft voedselrijke, iets zure grond nodig en van mei tot juli veel vocht. In die periode kan ze in 15 cm diep water staan. Daarna, vooral in de winter, mag de grond echter alleen een beetje vochtig zijn. Het best gedijt Iris ensata daarom bij ons in moerassige borders, waarvan de waterstand kan worden geregeld. Bovendien is de plant slecht bestand tegen kalk en verse mest en is ze erg gevoelig voor vorst. Bij een goede verzorging bloeit ze rijk.
Iris laevigata, de moerasiris, bloeit in juli en augustus. Het hele jaar door kan ze op moerassige plaatsen staan, maar ze is niet bestand tegen kalkhoudende grond. De bloemen en hangende bladeren zijn iets kleiner dan die van de prachtige Japanse lis. De binnenste bloemblaadjes zijn smal en staan altijd rechtop.
Van beide soorten bestaat er overigens een ras ‘Variegata’, dat bijzonder aantrekkelijke witgroene bladeren heeft.
 |
Eigenschappen
Bloeiperiode:
Bijzonderheden:
Standplaats:
Grond:
Hoogte tot:
Latijns/wetenschappelijke naam:
|
De standplaats van de Japanse lis en Moerasiris
Deze decoratieve moerasplanten zijn een must voor tuinen met waterpartijen. Langs een vijverrand, in een moerasbed of langs een beekje krijgen ze de juiste hoeveelheid vocht. Hun hoge, elegante bladeren blijven het hele seizoen door groen en benadrukken zo voortdurend het verticale effect in het totale tuinbeeld.
Onderhoud het jaar rond
| Voorjaar | Zomer | Najaar |
| De bladeren van ingewortelde irissen tot 5 cm terugsnoeien. Rhododendron mest geven en een laagje compost van 2,5 cm aanbrengen. | Gunstige planttijd voor wortelstokken. Irissen in potten kunnen op elk gewenst tijdstip worden geplant (rechts). Ingewortelde irissen vochtig houden. Na de bloei de bloemstengels verwijderen en te grote wortelstokken delen. | Na de bloei mogen de planten niet meer in het water staan.Voor het invallen van de winter rondom de irissen compost aanbrengen. De planten met bladeren en stro afdekken. |
| Tips bij het kopen | Tips van de prof | Licht en grond | Problemen |
| Koop in de zomer stevige, goed bewortelde wortelstokken. Containerplanten kunt u, behalve in de winter, het hele jaar door planten. Koop nooit droge wortelstokken of exemplaren die slechts weinig of verdorde wortels hebben. | Als Iris ensata niet echt goed gedijt, kunt u de planten in bakken zetten en deze vanaf het voorjaar tot na de bloei in de vijver plaatsen. Giet de kalkgevoelige planten niet met kalkhoudend leidingwater. Regenwater is goed. | Zon tot halfschaduw. De planten bloeien het best in de zon. Enige schaduw in de namiddag verlengt de bloeiperiode. Vochtige, iets zure grond. De planten verdragen, behalve in de winter, een waterstand van 10-15 cm. | Japanse lissen mogen in de winter niet nat staan, anders is er kans op rot van de wortelstok. Bij deze bacterieziekte verdrogen de bladeren en rotten de wortelstokken. Alle aangetaste delen van de planten verwijderen en vernietigen. De aarde afgraven. |
