Alles over elektriciteit, aansluitingen en schakelingen. Een overzicht van de meest voorkomende aansluitingen en schakelingen bij u in huis waarmee u als klusser in aanraking kunt komen.
Losse fasedraden zijn bruin, maar in kabels kan de zwarte ader als fasedraad worden gebruikt. Schakeldraden zijn altijd zwart. De nulleider is altijd blauw, en de aarde altijd geel/groen.
Van enkel naar dubbel stopcontact
In plaats van het aansluiten van een tafelcontactdoos (ofwel een verlengdoos) op een wandstopcontact, is het vaak gunstiger om een enkel stopcontact te vervangen door een dubbel. Die past in dezelfde inbouwdoos onder de pleisterlaag. Alleen het binnenste van die doos is zo veranderd dat er een andere afdekking op past, waarin twee stekkers kunnen worden gestoken. Het praktische daarvan: u heeft niet meer draden nodig en de aansluiting zit op precies dezelfde plaats als het enkele stopcontact.
Enkelpolige schakeling
De eenvoudigste schakeling is een aan-/uitschakelaar voor plafondverlichting (2). Wij gaan er altijd van uit dat stroom via een lasdoos (1) aanwezig is via de draden N, PE en L. Bij deze schakeling moet de schakelaar de fasedraad (L) onderbreken en niet de nulleider (N). Anders staat er spanning op de lamp, terwijl de schakelaar in de uit-stand staat en het licht uit is!
Enkelpolige schakeling met stopcontact
Iets ingewikkelder is de schakeling met schakelaar en stopcontact. Hierbij is het van belang dat nulleider en aarddraad langs de schakelaar naar het stopcontact worden geleid. De fase-draad (L) wordt vóór de schakelaar naar het stopcontact verlengd, anders werkt het stopcontact alleen als het licht aan is. De afstanden tussen lasdoos, schakelaar en stopcontact zijn in de afbeelding natuurlijk niet in de juiste verhoudingen weergegeven. Het stopcontact kan bijvoorbeeld direct onder de schakelaar liggen, maar ook 30 cm boven de vloer.
Extra stopcontact
Hebt u een extra stopcontact nodig? Geen probleem. De leidingen worden gewoon ‘doorgetrokken’, d.w.z. kleur aan kleur worden draden op het bestaande stopcontact aangesloten en dan (onder de pleisterlaag) naar het volgende stopcontact geleid. Houd er rekening mee dat alle stopcontacten die op deze manier zijn geschakeld tot dezelfde groep behoren, en dat de vermogens van alle op deze stopcontacten aangesloten apparaten bij elkaar opgeteld moeten worden. Bij overbelasting kan de zekering eruit springen.
Serieschakeling
Een serieschakeling is eigenlijk niks ander dan de eerder besproken enkelpolige schakeling, alleen dan maal 2.
Hotel- of wisselschakeling
Vooral voor lange gangen en trappen is de hotel- of wisselschakeling interessant. Daarmee kan men op de ene plek het licht aan doen en op een andere plek weer uit. Bij een hotelschakeling lopen twee draden (op de tekening: zwart en zwart) tussen de schakelaars, zodat vanuit beide schakelaars de stroomkring kan worden gesloten of onderbroken.
