Een betonmolen is een kleine, machinaal aangedreven mengmachine. Kies een molen die aan één kant wordt geladen en aan de andere kant afgelaten in de kruiwagen. Ze sparen tijd en moeite uit en zijn gemakkelijk in het gebruik. Maar omdat ze nog wel eens weigeren, moet u er op staan dat de machine bij aflevering in werking wordt gesteld. Betonmolens variëren in grootte; voor kleinere werkzaamheden is een molen met een kuip inhoud van 60 tot 90 liter voldoende.
De werkwijze is als volgt:
- 1. Start de motor; deze blijft lopen tot het karwei gereed is.
Eerste mengsel
- 2. Meet de hoeveelheden af met emmers a 10 liter; het cement met hele, of halve of kwart-zakken (gelijk aan 40, 20 of 10 liter). U verkrijgt dan met toevoeging van ca. 20, 10, of 5 1 water resp. 160, 80, of 40 liter betonspecie. Deze hoeveelheden worden bepaald door de inhoud van uw molen, die niet meer dan 2/3 tot 3/4 vol mag zijn.
- 3. Stort de grove toeslag en 10-20% van het mengwater in de draaiende mengtrommel.
- 4. Nu het zand toevoegen en 20 seconden later het cement.
- 5. Na nog 20 seconden 3/4 van het overblijvende water toevoegen, en na nog een minuut mengen een beetje specie onder het draaien uitschenken in uw kruiwagen, om de consistentie (verwerkbaarheid) te bekijken. Doe te droge specie in de molen terug en voeg de helft van het overgebleven water toe; nu weer wat uitschenken en bekijken. Als de specie nog te stijf of te stug is, de rest van het water er bij voegen. Na 10 seconden weer testen, of dit eerste mengsel goed is. Zo ja, dan is nu de vereiste waterhoeveelheid bekend. Is de specie wat te slap, dan volgende keer met b.v. 9 liter water proberen uit te komen. Was het mengsel nog te stijf dan als hierboven met kopjes water bijvoegen en verder experimenteren tot de consistentiegraad ‘goed verwerkbaar’ is bereikt.
- 6. Nu de gehele inhoud aflaten in de kruiwagen, of de halve, enz., naar gelang uw kruiwagen, 60 of 40 liter (dat is 140 of 100 kg) kan bevatten. Voor zware kruiwagenladingen hebt u al gauw kruiplanken nodig, hetgeen het risico van ontsporen met zich meebrengt. Dit kan heel vervelend zijn, want het opruimen van zo’n berg specie (de volgende dag steen) is een heel karwei.
Tweede en volgende mengsels
- 7. U zult, als zich na het transport op de lading van de kruiwagen geen plas water heeft afgescheiden, nu weten of 9, 10, 10,5, enz. liter mengwater nodig en voldoende is. Voor goede beton geldt dat een minimum aan water het beste beton oplevert; daarbij is echter ook de grootst mogelijke verdichting na het storten nodig.
- 8. Na uw betonneerwerk moeten alle met specie ‘besmette’ troffels, rijen, kruiwagens, emmers, speciekuipen, rubber-handschoenen en laarzen of werkschoenen, en de molen met veel water worden gereinigd. Laat de molen met grind en water draaien, maak hem leeg en bik hem dan nog af. Een gehuurde molen kost extra geld als hij vuil wordt teruggegeven. Ook staal- en andere harde borstels zijn bij het schoonmaken nuttig en nodig. Voor het spoelen hebt u een slang op de waterleiding nodig; voor het afvalwater en cementwater een kuil van 1 x 1 x l m3. Nooit in de riolering morsen!
Zo’n apparaat is overigens nog vrij duur en daarom is het in de meeste gevallen verstandiger om er een te huren.