Door composteren wordt het tuinafval van vandaag de voedselrijke tuinaarde van morgen. De mens beïnvloed de natuurlijke gang van zake in de tuin graag met allerlei ingrepen. Niet alleen verplanten en snoeien wij onze planten wanneer het ons goeddunkt, wij verwijderen ook afgevallen bladeren.
Dat betekent een flinke aanslag op de hoeveelheid organisch materiaal, waaraan de beplanting zijn voedsel ontleent.
Een composthoop aanleggen is daarom een goed idee. Naast het verwijderde blad kunt u daar ook uw organische keukenafval op kwijt. Bezitters van grote tuinen kunnen de aanschaf van een hakselaar overwegen. Dit gereedschap maakt groot materiaal klein en geschikt voor de composthoop. In de herfst geeft u de compost terug aan de tuin. Zo herstelt u de natuurlijke cyclus enigszins.
Wat is compost?
Compost ontstaat uit organisch materiaal, dat door bacteriën en andere micro organismen wordt afgebroken. Om het proces van verrotting en vertering het eigenlijke composteren goed te laten verlopen, zijn temperaturen van 60-70°C en een goede ventilatie nodig.
Door composteren wordt voedsel en humusrijke, kwalitatief hoogwaardige aarde verkregen, de compost. Door de toevoeging van compost wordt de tuingrond losser en beter. Daarnaast is compost zeer goede, natuurlijke mest. Verse compost is reeds na een aantal weken klaar, rijpe compost daarentegen heeft enkele maanden nodig.
Materiaal
Alle soorten tuinafval zijn composteerbaar, bijvoorbeeld bladeren, resten van bloem of groentebedden, takken en afgemaaid gras. Van het afval uit de keuken zijn fruit– en groenteresten, koffiedik, theebladeren en zelfs keukenpapier heel goed te gebruiken. Ongeschikt zijn alle anorganische stoffen, zoals glas of plastic, omdat ze niet verrotten. Eveneens ongeschikt zijn zuivelproducten en vlees- of visresten. Deze gaan stinken en kunnen muizen en ratten aanlokken.
Attentie: Zieke of door plagen aangetaste planten mogen niet op de composthoop! Het risico dat met de compost de ziekteverwekkers of plagen door de hele tuin worden verspreid, is te groot.
Methodes
- Een composthoop is de goedkoopste mogelijkheid om afval te composteren. Stapel het organisch materiaal opeen, tot ongeveer 1 meter hoog en breed. Voor een goede ventilatie moet de hoop na enige tijd verplaatst worden.
- Compostcontainers zijn in verschillende uitvoeringen in de handel verkrijgbaar en gemakkelijk in het gebruik. Ze hebben ventilatieopeningen, zodat het niet nodig is de compost te verplaatsen.
- Thermovaten leveren vaak al na acht weken kant-en-klare (rijpe) compost op.
Composthoop aanleggen
Bij de opzet van een composthoop moet u rekening houden met het volgende: Zorg voor een luchtige, maar tegen wind beschermde plaats. Goede bescherming bieden hoge heesters of struiken. Ze zorgen tevens voor de benodigde schaduw. Neem in uw planning een luchtige plaats op voor het opslaan van composteerbaar materiaal.
- 1. Wat hebt u nodig? Tuinafval, Compostcontainer, Dolokal of Maerl (uit het tuincentrum) en een thermometer.
- 2. Verzamel tuin en keukenafval. Maak de grond onder de container los. Maak het afval klein en meng grof met fijn materiaal.
- 3. Plaats een 10 -15 cm dikke laag grof afval op de bodem. Daarna voegt u lagen gemengd afval toe (niet zomaar storten).
- 4. Voeg Dolokal of Maert toe. Steek de thermometer in de massa. Stijgt de temperatuur op de tweede dag boven de 70°C, dan met water koelen.
- 5. Controleer of de compost rijp is: neem een monster en zaai er wat tuinkers in. De compost is rijp als er na zes dagen groene blaadjes opkomen.
Compost zeven
Rijpe compost is diepbruin en kruimelig. Het zeven van de compost is de laatste fase. Aangezien de verschillende organische materialen niet even snel verrotten, bevat de compost vaak nog grove resten.
Voor u de compost gaat gebruiken, moet u hem daarom zeven. Gebruik daarvoor een handige zeef van zogenaamd centimetergaas in een houten raam, dat u in een hoek van 45° neerzet. De grove delen doet u terug in de container. U kunt hiermee ook een tweede composthoop ‘enten’, wat Dolokal overbodig maakt. Terwijl u de rijpe compost uit de eerste container in de tuin verdeelt, kan de compost in de tweede in alle rust rijp worden. Zo kunt u zonder onderbreking altijd over nuttige, rijpe compost beschikken.
Composteren het jaar rond
- Voorjaar: Verzamel composteerbaar materiaal. Zet een nieuwe composthoop op.
- Zomer: Giet bij hoge temperaturen wat water over de compost. Controleer de vochtigheidsgraad. Druk het materiaal samen in de hand. Het moet vochtig aanvoelen. Loopt er water uit, dan is het te nat (met droog materiaal mengen).
- Winter: Een open composthoop met grote bladeren (rabarber) of dennentakken afdekken.
