Wat houdt aarding eigenlijk in? ’Aarding’ komt hier op neer, dat het ’gestel’ van een toestel of apparaat, wordt verbonden met aarde door middel van een aardleiding. Bij een goede aarding veroorzaakt iedere ’gestelsluiting’ onmiddellijk een zodanige aardsluiting, dat de aardlekschakelaar in de aansluitleiding van het toestel of apparaat in werking treedt en dus de stroomspanning wordt uitgeschakeld. Persoonlijk gevaar wordt hierdoor vermeden.
Onder ’aarde’ wordt in de elektrotechniek verstaan: een punt dat blijvend, vast en goed geleidend is verbonden met de ’massa’ van onze planeet Aarde, en dat derhalve onder alle omstandigheden de ’aardpotentiaal’ bezit. In sommige gevallen kan het in de grond aanwezige waterleiding-hoofdnet als ’aarde’ worden gebruikt, maar meestal wordt er een ’aardelektrode’ toegepast. Een aardelektrode is een metalen (meestal koperen) staaf of buis, die in de aardbodem onder of vlak naast het huis wordt gedreven, bij voorkeur en zo mogelijk tot onder de grondwaterlijn. De elektrode wordt vervolgens verbonden met de aard-aansluiting in de groepenkast. Hierop worden tenslotte de overige huis aansluitpunten (voorzover deze van ’aarde’ zijn voorzien) aangesloten.
Hoe werkt het
Alle apparaten die aangesloten worden op het elektriciteit net, hebben stroom nodig om te kunnen functioneren. Omdat die stroom bij aanraking gevaarlijk is, moet worden voorkomen, dat bij aanraking van een dergelijk apparaat de stroom met de huid in aanraking kan komen. Vooral metalen apparaten, die de stroom dus goed geleiden, moeten zodanig worden uitgevoerd dat men bij aanraking geen ’schok’ kan krijgen. Ze worden dan ook elektrisch geïsoleerd, maar door een defect kan altijd een ’lek’ ontstaan in die isolatie. Daarom wordt het apparaat ook aangesloten op de aardleiding (geel/groen). Mocht er dan een defect in het apparaat optreden, waardoor metalen delen onder stroom komen te staan, dan zal de spanning via die aardleiding langs de kortste weg naar de aarde worden afgevoerd. De aardlekschakelaar zal dan doorslaan en het gevaar een schok te krijgen is voorkomen. Zonder goede aarding, zal het lichaam zelf de kortste verbinding naar de aarde zijn: de stroom loopt dan via het lichaam en men krijgt een schok.
De praktijk
Uit het voorgaande valt af te leiden, dat men er altijd voor moet zorgen apparaten met een aarding uitsluitend op een geaarde wandcontactdoos aan te sluiten. Is alles in orde, dan zal men een dergelijk apparaat zelfs niet op een niet-geaarde wandcontactdoos kunnen aansluiten omdat de stekker met randaarding daarin niet past.
Links zonder randaarde. Rechts met randaarde.
De aardleiding, wordt de groen/geel draad genoemd. Elke modern huisinstallatie heeft dit zogenaamde ’veiligheidsaarding’. We vinden die aarding in nieuwe huizen terug als geel/groene draad, en in oude huizen als een grijze draad. Maar in veel huizen nog niet overal in de woning. Waar die aarding echter wèl wordt gebruikt is dat duidelijk te zien aan de uitvoering van de wandcontactdozen. In elk geval moeten deze speciale wandcontactdozen te vinden zijn in de keuken en douche. Dat houdt verband met de gewoonlijk hoge vochtigheidsgraad (condenswater) die bij het koken en douchen ontstaat.
Doordat vocht (water) een uitstekende stroomgeleider is, moet de elektrische installatie op dergelijke plaatsen speciaal worden beveiligd. De wandcontactdozen in vochtige ruimtes zijn van een zogenaamde randaarde voorzien. Het is de bedoeling, dat alle in de keuken gebruikte apparaten die op enigerlei wijze gevaar voor stroomlekkage kunnen opleveren, niet alleen op dergelijke geaarde wandcontactdozen worden aangesloten, maar dat ze in de fabrieksuitvoering ook van een eigen aarding zijn voorzien. We kunnen dat duidelijk zien aan de speciale stekker die met een kabel aan het apparaat is verbonden.
Links zonder randaarde. Rechts met randaarde.
