Bij veel klussen moeten twee delen van een werkstuk tijdelijk tegen elkaar worden geklemd ter voorbereiding van de echte verbinding, vaak met lijm. Er zijn daarvoor allerlei lijmklemmen verkrijgbaar, veelal met een specifieke functie. Handige houtbewerkers maken hun eigen klemmen uit resthout of ander materiaal.
Veelgebruikte lijmklemmen
De meest gebruikte klem in de werkplaats is de klembeugel. Het is een veelzijdig hulpmiddel, in verscheidene afmetingen verkrijgbaar. Hij kan apart worden gebruikt of samen met andere, bijvoorbeeld bij het werken aan een brede plank of om planken samen te klemmen bij het lijmen.
De lijmknecht is ontworpen voor het in elkaar zetten van kozijnen, maar wordt ook veel gebruikt om planken samen te voegen tot grote panelen voor tafelbladen en dergelijke. Soms is het nodig om een klem met één hand aan te brengen, zodat u de andere vrij hebt om het werkstuk vast te houden. Daarvoor bestaan speciale klemmen met een simpel knijpsysteem, ongeveer zoals bij een kitpistool.
Voor schilderijlijsten en ook zwaardere verstekverbindingen is er de ver-stekklem. Dat kan een ingewikkeld geval met klemschroeven zijn, maar ook een heel eenvoudige wasknijperachtige klem die heel snel kan worden aangebracht.
Speciale klemmen
Daar zijn er veel van. Voor de doe-het-zelver kan de kamklem nuttig zijn. Die heeft een houten bek, voorzien van kurkplaatjes. De klem kan snel worden aangebracht en is licht en eenvoudig. Hij wordt vooral gebruikt door makers van muziekinstrumenten, maar is ook voor kleine karweitjes in huis heel bruikbaar. Een nadeel is de geringe klem-kracht.
Ook de bandspanner kan goede diensten bewijzen. Hij is zeer geschikt om grillig gevormde voorwerpen te klemmen, die vanuit één punt tegen elkaar worden getrokken. Ze worden vooral gebruikt bij kuiperswerk (het maken van vaten en tonnen) en bij veelhoekige vormen, zoals zes- of achthoeken bij sierlijsten en spiegels. De samen te klemmen delen liggen dan meestal plat op een horizontaal oppervlak.
Gebruik
Breng de klem(men) zo snel mogelijk na het lijmen aan: maak er een gewoonte van om alles wat u nodig hebt van tevoren klaar te leggen. Houd een doosje klein resthout bij de hand om het oppervlak van uw werkstuk te beschermen. Er wordt vaak beweerd dat je nooit te veel klemmen kunt gebruiken, en u zult al gauw beginnen een hele collectie aan te leggen van allerlei soorten en maten klemmen, voor alle mogelijke toepassingen. Veel ervan kunt u zelf maken.
Praktische tips
- Laat u er niet toe verleiden om klemmen te snel los te maken. Heb geduld en geef de lijm alle tijd om te drogen.
- Sta van tevoren uitgebreid stil bij het hele lijm- en kiemproces en zorg ervoor dat u voldoende klemmen bij de hand hebt voordat u begint te lijmen. Misschien komt u tot de conclusie dat u iemand nodig hebt om u te helpen.
