Er bestaat een enorme variatie van pluggen en keilbouten en andere bevestigingen. Daarom is het soms lastig kiezen, welke waar goed voor is. De belangrijkste soorten hebben we op een rijtje gezet.
De juiste Plug
In het algemeen geldt: hoe langer de plug en de schroef, des te steviger zal de bevestiging zijn, en hoe brosser de wand, hoe dikker de plug moet zijn. Maar de dikte en lengte van de schroef zijn misschien nog belangrijker: die moeten precies zijn aangepast aan het formaat van de plug. Als ze niet op de verpakking zijn aangegeven, kunt u het ‘droog’ uitproberen door de schroef in een losse plug te draaien: de lengte van de schroef (inclusief de dikte van het te bevestigen object) moet iets minder zijn dan de lengte van de plug, en de plug moet zich gaan spreiden als de schroef er ongeveer halverwege ingedraaid is. Gebruik liever geen spaanplaatschroeven, omdat die de plug snel kapot snijden.
Het boorgat
Voorwaarde voor elke plug is een goed gemaakt boorgat. De meeste problemen ontstaan doordat het niet lukt een behoorlijk gat voor de plug te boren. Een juiste boor is vooral bij harde ondergronden belangrijk. Het aanbod gaat van standaardsteenboren voor een enkel klusje, via boren met geharde punt en bewerkte sleuven, tot aan professioneel materiaal met grote hardmetalen punten die met een diamant zijn geslepen, en gefreesde sleuven. Begin in erg zachte muren (gipsblokken, gasbeton) daarom met een kleine boordiameter, en maak het gat voorzichtig wijder tot de plug past. Ook in harde muren kunt u het beste met een kleine boor (5 of 6 mm) voorboren. Laat de boor af en toe afkoelen, omdat het hardmetalen snijplaatje op de punt anders verbrandt of loslaat. Komt u er met een gewone klopboormachine niet doorheen, huur dan een boorhamer: u zult verbaasd zijn hoe snel u in de hardste muren keurige gaten maakt!
Verder is het belangrijk dat het boorgat de juiste diepte voor de plug heeft, en dat na het boren evt. gruis en boorstof verwijdert wordt.
De standaard nylon plug (S-plug)
De standaard nylon plug (S-plug)
De standaardplug kent u vast wel. Deze houdt in beton, baksteen en kalkzandsteen, maar ook in poreuzere steen (cellenbeton, gasbeton). Zelfs in dunne wanden en spouwmuren houden deze pluggen goed. In beton en op de voegen van een gemetselde muur zal het boorgat vaak onregelmatig worden. Om te voorkomen dat de standaardplug dan gaat meedraaien met de schroef zijn ze voorzien van twee uitstekende vinnen: die houden de plug op zijn plaats tot de schroef de plug spreidt en stevig vastdrukt in het gat. Zoals bij alle pluggen is het formaat van de schroef essentieel voor een goede grip; meestal wordt dat op de verpakking vermeld.
De universele plug
De universele plug
De naam zegt het al, de universele plug is geschikt voor bijna alle bouwmaterialen. In massieve bouwmaterialen is de expansie door een passende schroef in te draaien al voldoende. In holle en poreuze materialen wordt de kop van de plug door de schroef aangetrokken, met als gevolg lengtevermindering en knoopvorming die voor extra expansie zorgt. Afhankelijk van merk, hebben ze ribben of zaagtanden of kraag.
Gasbeton en gipsplaat plug
Als de boor erg snel door het materiaal schiet en er witte boorstof uit komt, is de wand waarschijnlijk van gasbeton of gipsplaat. Er zijn 2 types pluggen, die door hun speciale vorm nog een grote houvast hebben in het boorgat, zodat zelfs in dit zachte materiaal de trekvastheid nog groot is.
Een spiraal of wokkelplug
Een spiraal of wokkelplug, die schroeft u met een montage hulpstuk in het poreuze materiaal. Ze zijn er in kunststof en metalen uitvoeringen. Waarbij de kunststoffen de voorkeur heeft bij erg zachte materialen, vanwege de flexibiliteit.
Gasbetonplug
Een gasbetonplug heeft vier brede vinnen, deze zetten extra sterk uit, zodat ze zich stevig kunnen vastzetten in het poreuze materiaal.
Spijkerplug
Spijkerplug
Wie een groot aantal plug bevestigingen moet maken (bijvoorbeeld bij het betengelen van een muur), zal het afzonderlijk voorboren van het hout, het afschrijven op de muur en het vastschroeven al snel beu zijn. In zo’n geval zijn spijkerpluggen een uitkomst: gewoon dwars door het hout en de muur boren (zorg wel voor een scherpe steenboor), plug erin, en met de hamer vastslaan. Spijkerpluggen zijn wel flink wat duurder dan gewone pluggen, maar door de snelle montage verdienen ze zich snel terug. Ook regelwerk, dakrachels en ander latwerk kan zo goed bevestigd worden, waarbij men veel tijd bespaart. Hetzelfde geldt voor de montage van hoekprofielen en kabelgoten. Met een kruiskop schroevendraaier kunt u ze ook weer losmaken.
Keilbouten, zwaarlastankers, inslagankers en chemische ankers
Deze sterke ankers zijn voor de ‘ernstige gevallen’. Pergola’s, carports, machines en dergelijk kunnen met deze keilbouten goed vastgezet worden in beton en hard natuursteen.
Keilbout
Een keilbout werkt volgens hetzelfde principe als een gewone plug; hij is echter niet van kunststof, maar van staal, en de delen (meestal 4) worden niet gespreid door een schroef, maar door een ingebouwde bout. Daardoor zijn ze berekend op grote belastingen: de maximale belasting hangt vaak vooral af van de sterkte van de muur. Het boorgat hoeft niet groter te zijn dan de dikte van de schacht. Dat bespaart veel werk bij het boren.
Zwaarlastanker
Het zwaarlastanker wordt toegepast bij zwaar lasten, in kan alleen in beton en hele harde steen. Het maakt gebruik van het zelfde principe als een keilbout, alleen kan tegen nog hogere krachten.
Inslaganker
Inslagankers zijn ankers gemaakt van messing of ijzer, binnen in het anker zit een spie. Wanneer de spie met een hulpstuk verder in het anker wordt geslagen, slijt het uiteinde van het anker in vieren delen. In deze ankers kunt dan vervolgens een bout of draadstang monteren.
Chemisch anker (ampul)
Chemische ankers, ook wel injectieverankering genoemd. U kunt deze ankers op twee manieren toepassen, als er sprake is van een zeer grote belasting bv. het bevestigen van zeer zware apparatuur of machines. Of wanneer een ander soort plug te veel spanning in de muur geeft.
Chemisch anker (kit)
Er zijn twee soorten chemische ankers, de ampul (glazen busje) en het injectieanker (injectiepistool met tweecomponenten-kit) beide werken volgens het zelfde principe. Eerst boort u het gat, en verwijderd boorstof uit het gat. Plaats de ampul of breng de kit aan in het boorgat. Pak nu een draadstang en streek deze in het boorgat, bij de ampul geeft u een tik met de hamer na zodat het glas breekt. Laat het een dag uitharden. Vervolgens zaagt u de draadstang op maat.
Hollewandplug
Binnenshuis worden veelal alleen lichte wandconstructies (gipsplaten) toegepast. Hier bereikt u alleen een stevige bevestiging met pluggen die zich in de holle ruimte spreiden, (letterlijk) dwars gaan liggen of openklappen. De universele plug kan hier toegepast worden, maar beter zijn de voor deze doeleinden openklapbare veerpluggen (‘parapluutjes’) en metalen hollewandpluggen die bovendien veel trekkracht hebben.
Hollewandplug (Toggler)
De kunststoffen hollewandplug (Toggler) is de meest gebruikte plug voor de kleinere klussen. U plaats de plug met dicht geklapte vleugels in het gat. Eenmaal geplaatst klapt de plug open door met het bijgeleverde pennentje in de plug te duwen. Bij het indraaien van een schroef klemt die zich zelf vast.
Metalen hollewandplug
De metalen hollewandplug werkt volgens het zelfde principe als de kunststoffen, alleen kunt u de plug zwaarder belasten. De plug wordt geleverd met bout met metrische draad.
Verende tuimelplug
De tuimelplug kent verschillende uitvoeringen: met kantelende dwarsligger of verende dwarsligger, geschikt voor schroeven of bouten. De tuimelplug heeft als voordeel dat het door zijn lange uitvoeringen grote overbruggingen toe staat.
Gips fixx plug
De gips fixx plug, een stalen platte plug die bij het indraaien van een schroef zich zal spreiden. Deze plug werkt alleen in zacht plaatmateriaal zoals gipsplaat, omdat de plug d.m.v. in hamer in het materiaal wordt geslagen.
